Wulkany Świata
Volcanoes - Vulcani - Wulkany
Wulkan - jest to miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne (solfatary, mofety, fumarole) i materiał piroklastyczny.
Obecnie na Świecie znajduje się kilka tysięcy wulkanów z czego blisko 1000 uważać można za czynne.Największa ich ilość znajduje się w strefie około pacyficznej. Skupisko to przypomina swoim kształtem okrąg dzięki czemu zyskało nazwę „Ognisty Pierścień Pacyfiku” .
Bliżej nas, czyli na terenie Europy czynne wulkany znajdują się np. we Włoszech – są to Etna, Wezuwiusz i Stromboli oraz wulkan Hekla na Islandii.
Najwyższym szczytem Ameryki poludniowej jest Aconcagua. Jej wysokość wynosi 6962 m. n.p.m. Góra ta jest uznana za najwyższy wulkan świata. Ze względu na położenie na zderzeniu płyt litosfery często występuje trzęsienie ziemi czy erupcja wulkanu. Szczyt znajduje się przy granicy Argentyny z Chile, jednak góra ta należy do Argentyny.
Jest on uważany za wygasły wulkan, co czyni ten szczyt najwyższym na świecie wulkanem drzemiącym.
Najwyższy szczyt Ameryki poludniowej jest Aconcagua.
Powstawanie wulkanów
Występowanie wulkanów na Ziemi jest ściśle związane ze strefą młodej górotwórczości i z obszarami aktywnych trzęsień ziemi. Związek tych zjawisk tłumaczy teoria tektoniki płyt litosfery. W miejscach, gdzie jedna płyta litosfery zagłębia się pod drugą, wulkany powstają wzdłuż ich krawędzi – na kontynencie oraz wzdłuż rowów oceanicznych, np. wybrzeże Pacyfiku, Europa Południowa, Japonia, Filipin. Wulkany powstają także w miejscach rozsuwania się płyt litosfery od siebie, czyli w grzbietach śródoceanicznych i w dolinach ryftowych, np. w Grzbiecie Śródatlantyckim, na Islandii, w Wielkich Rowach Afrykańskich.
Występowanie wulkanów na Ziemi jest ściśle związane ze strefą młodej górotwórczości i z obszarami aktywnych trzęsień ziemi. Związek tych zjawisk tłumaczy teoria tektoniki płyt litosfery. W miejscach, gdzie jedna płyta litosfery zagłębia się pod drugą, wulkany powstają wzdłuż ich krawędzi – na kontynencie oraz wzdłuż rowów oceanicznych, np. wybrzeże Pacyfiku, Europa Południowa, Japonia, Filipin. Wulkany powstają także w miejscach rozsuwania się płyt litosfery od siebie, czyli w grzbietach śródoceanicznych i w dolinach ryftowych, np. w Grzbiecie Śródatlantyckim, na Islandii, w Wielkich Rowach Afrykańskich.
Budowa Wulkanu
Kanał wulkaniczny – To przewód łączący komorę magmową z powierzchnią ziemi. Ma kształt podłużnej szczeliny lub komina o cylindrycznym kształcie.
Krater – Zakończenie kanału wulkanicznego w kształcie lejka. Powstaje w czasie erupcji wulkanu, kiedy skały ulegają rozkruszeniu i zostają odrzucone przez siłę wybuchu, lub też podczas osuwania się skał otaczających ujście kanału wulkanicznego. Średnica krateru w zależności od wielkości i rodzaju wulkanu, może mierzyć od kilkuset metrów do kilku kilometrów. Na szczycie stożka wulkanicznego znajduje się krater główny. Zdarza się jednak, że magma znajduje sobie nową drogę ku powierzchni ziemi tworząc dodatkowe kanały. W ten sposób powstają kratery boczne.
Kaldera – Jest to wielkie zagłębienie o kolistym kształcie, powstające w wyniku gwałtownej erupcji, podczas której zostaje zniszczony wierzchołek wulkanu lub cały wulkan. Kaldera może utworzyć się także wtedy, gdy na skutek szybkiego opróżnienia komory wulkanu następuje zapadnięcie ścian stożka wulkanicznego.
Fumarole – Gorące wyziewy pary wodnej oraz różnego rodzaju gazów wydobywające się z krateru i szczelin czynnych wulkanów. Skład chemiczny tych wyziewów jest zróżnicowany i zależy od ich temperatury (od 200 do 800°C).
Lahary – To inaczej lawiny błota spowodowane opadami ulewnych deszczów lub powstające pod wpływem wody z jezior kraterowych. W kraterach drzemiących wulkanów często tworzą się jeziora. Podczas erupcji wulkanu, kiedy brzeg krateru zostaje zniszczony, uwolniona woda spływa w dół zabierając po drodze materiał skalny i popioły wulkaniczne. Tworzy się błoto, które niszczy wszystko co napotka na swojej drodze.
Lawa – To magma, która wydostała się na powierzchnię ziemi.
Podział wulkanów:
- wulkany eksplozywne – wyrzucają one gwałtownie gazy i sypkie materiały
- wulkany wylewne – wydobywa się z nich lawa bez eksplozji, wulkany tarczowe – tworzą one łagodne góry o nachylonych stokach
- wulkany mieszane – np. Wezuwiusz
- wulkany wygasłe– np. Kilimandżaro, Aconcaqua
- wulkany drzemiące – czasami wznawiają swoją aktywność nawet po kilkuset latach
- Islandzki – wylew bardzo płynnej lawy ze szczeliny. Hawajski – efuzywny.
-Strombolijski – eufuzywno – eksplozywny.
-Wulkanijny – eksplozywno – efuzywny.
-Wezuwiański – eksplozywno – efuzywny.
-Pliniański – eksplozywny.
- Pliniusza (wezuwiański)- wybuch trwa krótko, lecz ma ogromną siłę, produktami erupcji są niemal wyłącznie popioły.
- Pelee - wulkan wybucha z niezwykłą gwałtownością, lawa zawiera wiele gazó w w trakcie erupcji część stożka zostaje zniszczona, tworzą się chmury gazowo - popiołowe
- Vulcano - wybuchy następują rytmicznie co kilka, kilkanaście lat, wulkan wyrzuca chmury popiołów i znaczne ilości średnio kwaśnej lawy
- Stromboli - wulkan wybucha często, rytmicznie, lecz niezbyt gwałtownie wylewa niewielkie ilości law obojętnych, wyrzucając materiał piroklastyczny
- Merapi - wulkan wybucha rzadko, wylewa kwaśne lawy, często tworząc hawajski- wulkan wybucha często, lecz spokojnie; ma kształt tarczy kopuły wydobywają się z niego lawy zasadowe
****
***
Lawy kwaśne – mają dużą lepkość, przez co tworzą krótkie potoki bądź krzepną w kopułowych formach.
Lawy zasadowe – np. bazaltowe mają niską lepkość, są ruchliwe, przez co mogą się rozlewać tworząc pokrywy lawowe.
Aktywność wulkanów
Wulkany posiadają różny stopień swojej aktywności:
- czynnymi – czyli takimi, które bez przerwy wybuchają lub wykazują aktywność raz na jakiś czas
- drzemiącymi – a więc takimi, które w przeszłości historycznej były czynne ale od wielu lat nie wybuchają, lecz nie wiemy czy kiedyś nie dojdzie znów do erupcji
- wygasłymi – czyli takimi, wobec których mamy zbadaną i potwierdzoną pewność że nie są już zdolne do erupcji
Wulkany powstają w różnych miejscach, można je podzielić na 3 strefy:
- strefa kolizji płyt litosfery, to właśnie tam powstała większość wulkanów znajdujących się na Ziemi
- strefa pęknięć tektonicznych, które występują np. w rejonach podmorskich grzbietów lub tzw. Wielkich Rowów Afrykańskich
- strefa występowania wulkanów związana jest z miejscami, gdzie skorupa oceaniczna jest szczególnie cienka a gorąca płynna magma przebija się przez nią
- erupcje centralne (erupcje punktowe) – najczęstszy obecnie typ erupcji, podczas której materiał wulkaniczny wydobywa się punktowo z krateru wulkanicznego lub jego najbliższego sąsiedztwa
erupcje linearne (erupcje linijne, erupcje szczelinowe) – materiał wulkaniczny, głównie lawabazaltowa wydobywa się wzdłuż szczelin w skorupie ziemskiej. W przeszłości geologicznej takie erupcje były powszechne, w ich wyniku powstały rozległe pokrywy lawowe (trapy);
- erupcje podmorskie, które mają miejsce na dnie morskim, częstym ich produktem są lawy poduszkowe. W wyniku nagromadzenia materiałów wulkanicznych pochodzących z takich erupcji powstają wyspy wulkaniczne
-erupcje arealne – znane z przeszłości geologicznej, polegały na wydobywaniu się magmy nie kominem wulkanicznym, lecz na całej rozległej powierzchni, np. wskutek przetopienia skałnadkładu (nazwą erupcji arealnej określa się również wybuch wielu wulkanów na jakimś obszarze, zasilanych ze wspólnej komory wulkanicznej);
-erupcje freatyczne (hydroerupcje) – spowodowane ciśnieniem pary wodnej powstałej w wyniku kontaktu wód powierzchniowych lub wód podziemnych z magmą lub rozgrzanymi przez nią skałami.
***
Podział wulkanów ze względu na rodzaj produktów erupcji
-lawowe: tarczowe,np. Mauna Loa na Hawajach i kopuły lawowe, np. Merapi na Jawie
-eksplozywne: np. Aquan w Gwatemali (wygasłe wulkany eksplozywne nazywamy maarami
-mieszane, zwane stratowulkanami: większość wulkanów na Ziemi, np. Wezuwiusz, Etna
-Wyziewy wulkaniczne (ekshalacje): -fumarole- wyziewy pary wodnej o temp. 200-800°C, ponadto: dwutlenek węgla, fluor, chlor, siarkę, wodór, azot, siarkowodór, dwutlenek siarki, chlorowodór,...,niekiedy jest obecny argon i hel; fumarole występują w szczelinach i kraterach czynnych wulkanów
-solfatary- wyziewy o temp. 100-200°C; głównie para wodna z dodatkiem sirkowodoru i dwutlenku węgla; występują w kraterach wulkanów drzemiących
-mofety- wyziewy o temp. poniżej 100°C, zawierają głównie dwutlenek węgla.
Rozmieszczenie wulkanów na Ziemi nawiązuje do obszarów górotwórczości alpejskiej. Najwięcej czynnych wulkanów występuje w tzw. Ognistym Pierścieniu Pacyfiku, rozciągającym się wokół Oceanu Spokojnego. W tej strefie znajduje się ponad 60% czynnych wulkanów na Ziemi, a najwyższy jest Ojos del Salado w Chile.
Najważniejsze wulkany na poszczególnych kontynentach:
Europa:
Etna (Włochy) – ok. 3340 m n.p.m.
Beerenberg (Norwegia) – 2277 m n.p.m.
Hvannadalshnukur (Islandia) – 2119 m n.p.m.
Grimsvötn (Islandia) – 1719 m n.p.m.
Askja (Islandia) – 1510 m n.p.m.
Eyjafjallajökull (Islandia) – 1666 m n.p.m.
Hekla (Islandia) – 1491 m n.p.m.
Katla (Islandia) – 1363 m n.p.m.
Wezuwiusz (“Vesùvio”, Włochy) – 1281 m n.p.m.
Stromboli (Włochy) – 926 m n.p.m.
Vulcano (Włochy) – 500 m n.p.m.
Santoryn (Grecja) – 131 m n.p.m
Etna (Włochy) – ok. 3340 m n.p.m.
Beerenberg (Norwegia) – 2277 m n.p.m.
Hvannadalshnukur (Islandia) – 2119 m n.p.m.
Grimsvötn (Islandia) – 1719 m n.p.m.
Askja (Islandia) – 1510 m n.p.m.
Eyjafjallajökull (Islandia) – 1666 m n.p.m.
Hekla (Islandia) – 1491 m n.p.m.
Katla (Islandia) – 1363 m n.p.m.
Wezuwiusz (“Vesùvio”, Włochy) – 1281 m n.p.m.
Stromboli (Włochy) – 926 m n.p.m.
Vulcano (Włochy) – 500 m n.p.m.
Santoryn (Grecja) – 131 m n.p.m
WŁOCHY - ITALY
Włochy - kraina wulkanów południowej Europy
Vulcani in italia
Silny wulkanizm Włoch wynika z ich położenia – kraj leży w basenie morza Śródziemnego, blisko granicy dwóch płyt tektonicznych - eurazjatyckiej i afrykańskiej. Magma, która wydostaje się z włoskich wulkanów jest więc wynikiem silnej subdukcji – nachodzenia jednej płyty tektonicznej na drugą.
Aktywność wulkaniczna we Włoszech zmieniała się na przestrzeni czasu, co doprowadziło do wprowadzenia podziału wulkanów na czynne, drzemiące i wygasłe. We Włoszech znajdują się 3 czynne wulkany, 12 wulkanów drzemiących oraz 3 wulkany, których potencjalna aktywność stoi pod znakiem zapytania.
W niewielkich od siebie odległościach znajduję się spora ilość wulkanów. Są to: Etna, Vulcano, Stromboli, Campi Flegrei, Wezuwiusz, Marsili.
Drzemka wulkaniczna - Włochy charakteryzuje rekordowa liczba wulkanów określanych jako drzemiące, których ostatnią aktywność zaobserwowano w czasach starożytnych.
***
Etna (Włochy) – ok. 3340 m n.p.m.
Etna - czynny stratowulkan we Włoszech, na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Jest to obecnie najwyższy i największy w Europie stożek wulkaniczny (145 km obwodu u podnóża). Wysokość 3340 m n.p.m. (wskutek wybuchów ulega zmianom).
Pierwszy zarejestrowany wybuch Etny miał miejsce w 475 r.p.n.e. Od tego czasu wulkan ten wybuchał już 250 razy( w tym 80 dużch erupcji). Etna jest jednym z największych wulkanów kontynentalnych. Podstawa wulkanu jest wymiarów 60 x 40 km. Etna może pochwalić się bardzo intensywną oraz długą aktywnością. To typowy stratowulkan, który wyrzuca materiał piroklastyczny naprzemiennie z magmą. Magma pod Etną jest bardzo płynna, więc gazy łatwo z niej uchodzą.- Wezuwiusz (“Vesùvio”, Włochy) – 1281 m n.p.m.
Wezuwiusz – niewątpliwie najpopularniejszy wulkan na kontynencie europejskim. Swoje zainteresowanie zawdzięcza tragicznej w skutki erupcji, która 24 sierpnia 79 roku całkowicie przykryła trzy miasta starożytnego Rzymu – Pompeje, Herakulum i Stabie. Położony nad Zatoką Neapolitańską sięga wysokości 1281 m.n.p.m. i jest zaliczany do jednego z pięciu najbardziej niebezpiecznych wulkanów świata. Jego wiek określa się na około 200 tys. lat. Ten najbardziej kontrowersyjny i tajemniczy wulkan Europy po raz ostatni dał o sobie znać w 1944 roku.
***
Stromboli (Włochy) – 926 m n.p.m.
Stromboli jest jednym z nielicznych wulkanów na Ziemi będącym w stanie ciągłej aktywności. Jest jednym z dwóch stale czynnych włoskich wulkanów. Stromboli tworzy najbardziej wysuniętą na północ wyspę archipelagu Wysp Eolskich (Isole Eolie). Masyw wulkanu wznosi się na wysokość 924 nad poziomem morza, a jego podstawa znajduje się na głębokości około 2000 metrów pod poziomem morza.
***
Vulcano (Włochy) – 500 m n.p.m
Vulcano to mała wyspa Archipelagu Wysp Liparyjskich(morze Tyrreńskie), zbudowana z trzech nakładających się na siebie centrów wulkanicznych. Położone na południu wyspy stratowulkany utworzyły kalderę – zapadły stożek wulkaniczny. Starożytni Grecy i Rzymianie wiązali wyspę z mitologicznymi bóstwami oraz odkryli znajdujące się na na jej terenie pokłady siarki..
W pobliżu wyspy Vulcano jest sporo wulkanów np. kilka z nich : Monte Aria, Monte Luccia, Fossa.
W pobliżu wyspy Vulcano jest sporo wulkanów np. kilka z nich : Monte Aria, Monte Luccia, Fossa.
***
Wulkan Marsili położony na dnie morza Tyrreńskiego. Marsili nie posiada na koncie żadnych erupcji, jednak według badań jest to wulkan bardzo aktywny, który w każdej chwili może wybuchnąć, powodując tsunami z siłą rażenia sięgającą wybrzeży Kampanii, Kalabrii i Sycylii. Wulkan Vulture i Roccamonfina to kolejne dwa wulkany, których potencjalna aktywność stanowi dla badaczy dużą zagadkę.
***
Campi Flegrei położone jest w północno-wschodniej części Neapolu; jest to teren pochodzenia wulkanicznego, podobnie jak i spora część wysp, które znajdują się w pobliżu miasta.Campi Flegrei i jest przykryty wodami Zatoki Puzzuoli sąsiadującej z Zatoką Neapolitańską.
Campi Flegrei jest także jednym z najgroźniejszych wulkanów na świecie, porównywalnym siłą zniszczenia z superwulkanem Yellowstone.
Krater Campi Flegrei, który ze względu na swą wielkość nazywany kalderą, ma średnicę 6.5 km. Sama erupcja wulkanu rozpocznie się emisją potężnych ilości pary i CO2, które zabiją wszystko co żyje w starożytnym mieście Puzzuoli, leżącym tuż na skraju krateru. Magma, która normalnie znajduje się zaledwie 7 km pod ziemią, zacznie gwałtownie zbliżać się do jej powierzchni. Kiedy dotrze do wód gruntowych zamieni się w przypominający gąbkę kamień. Woda zacznie się gotować a rozgrzana para wodna zacznie wypełniać sobą wulkaniczną gąbkę. Wkrótce ciśnienie wzrośnie do takiego stopnia, że nic już nie powstrzyma wybuchu.
Na pochodzenie wulkaniczne wskazuje sama nazwa Campi czyli ziemie, pola i flegrei, pochodzące od greckiego flego, które znaczy tyle co spalony.Posiada około 24 bardzo dobrze zachowanych kraterów wulkanicznych.
***
Wybuch Vulcano czy Stromboli spowoduje zniszczenia na wyspach Liparyjskich i lokalne tsunami. Podwodny wulkan Marsili może poważnie zniszczyć wybrzeża morza śródziemnego. A wybuch Wezuwiusza pochłonie Neapol(tak jak w starożytności Pompeje). Największe szkody wyrządził by oczywiście Campi Flegrei, z prostych względów, gdyż jest super wulkanem. W ostatnim czasie można zauważyć ich podwyższoną aktywność (trzęsienia w okolicach Campi Flegrei, wybuchy Stromboli i Etny).
Wulkanolodzy z całego świata badają we Włoszech wulkany: niktóre są aktywne i ich działalność można zaobserwować np.przez wydzielanie gazów (Solfatara); inne z nich wykazują aktywność hydrotermiczną, jak np. te w Lucrino, Agnano czy Pozzuoli.
ISLANDIA WULKAN NA WULKANIE
MATKA WULKAN, OJCIEC LODOWIEC
Islandia wbrew swej nazwie jest to wyspa bardzo gorąca. Są gejzery i źródła termalne i ponad 200 wulkanów. Oczywiście są i lodowce, bo to od nich pochodzi nazwa wyspy. Islandia ma bardzo ciekawe położenie, mianowicie leży na styku 2 płyt tektonicznych - północnoamerykańskiej i eurazjatyckiej. Pod wyspą zaś, na głębokości ca. 20 km znajduje się plama gorąca o średnicy ca. 100 km, która powoduje , że wyspa jest szczególną strefą aktywności wulkanicznej.
***
Hvannadalshnukur (Islandia) – 2119 m n.p.m
Hvannadalshnúkur - szczyt górski pochodzenia wulkanicznego położony w południowo-wschodniej Islandii, najwyższy szczyt kraju. Pod względem budowy geologicznej jest to typowy nek ryolitowy, pozostałość silnie zerodowanego wulkanu Öræfajökull. Wraz z sąsiednimi szczytami wznosi się jako nunatak nad powierzchnię lodowca Vatnajökull.
***
Grimsvötn (Islandia) – 1719 m n.p.m.
Grimsvötn - znajduje się na południowym wschodzie Islandii. Jest piąty pod względem wysokości w Europie. Jest czynnym wulkanen na Islandii znajdujący się pod lodowcem Vatnajökull. Jego erupcje powodują topnienie lodowca, a ciśnienie i ciepło wydobywające się podczas erupcji z wulkanu unoszą czapę lodową, co prowadzi do katastrofalnych powodzi na tym terenie. Zjawisko to nazywa się jökulhlaup i jest bardzo często spotykane na Islandii. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce 21 maja 2011.
***
Eyjafjallajökull (Islandia) – 1666 m n.p.m.
Czynny wulkan w masywie Eyjafjöll w południowej Islandii, położony na zachód od wulkanu Katla w pobliżu lodowca Eyjafjallajökull. Nazwa składa się z trzech słów, które w języku islandzkim oznaczają lodowiec masywu Eyja (nazwa masywu pochodzi z kolei od słowa wyspa). W ciągu ostatnich 1100 lat do erupcji Eyjafjallajökull dochodziło czterokrotnie: w 920, 1612, 1821-1823 i w 2010. W pierwszych trzech przypadkach wkrótce następowała erupcja pobliskiego wulkanu Katla
Erupcja wulkanu Eyjafjallajökull – seria wybuchów wulkanu zlokalizowanego w okolicy i pod niewielkim lodowcem Eyjafjallajökull w południowej Islandii, która miała miejsce w 2010 roku. Po kwietniowej erupcji, powstała chmura pyłów nad Europą, co spowodowało zamknięcie przestrzeni powietrznej w większości krajów kontynentu.
***
Wulkan położony w centralnej części Islandii. Kaldera wulkanu, otoczona ośnieżonymi górami Dyngjufjöll, ma rozmiar 50 km², gdzie znajdują się dwa jeziora: najgłębsze na Islandii Öskjuvatn (220 m głębokości) oraz Viti (isl. Piekło) wypełnione ciepłą, siarkową wodą. Ostatnio do jego wybuchu, który wyrzucił popiół na wysokość 8 tys.m doszło 26 października 1961
Jezioro powstało po bardzo dużej erupcji w 1875 roku. Jest ono najgłębszym jeziorem w kraju i jest popularną atrakcją turystyczną.
***
Hekla (Islandia) – 1491 m n.p.m.
Najwyższy czynny wulkan wyspy wulkan(w średniowieczu nazywany był Wrota piekieł). Wulkan w południowo-zachodniej Islandii, położony 115 km na wschód od stolicy kraju Reykjavíku. Należy do najbardziej aktywnych.Hekla jest stratowulkanem, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych kraterów, rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów.
W czasie erupcji wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: bomby, popioły, gazy oraz lawę. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-efuzywnych typu wezuwiańskiego.Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie trzęsienia ziemi oraz spływy gwałtownie topniejących lodów tzw. jökulhlaupy (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie dacyty oraz andezyty bazaltowe.W ciągu ostatnich 50 lat Hekla wybuchała mniej więcej co 10 lat.
***
Katla (Islandia) – 1363 m n.p.m.
Katla to ogromny wulkan dziesięciokrotnie większy od Eyjafjallajökull, który sparaliżował loty w 2010. Jak podaje Al Jazeera wstrząsy ziemi wokół wulkanu powodują, że rosną obawy o jego rychłe przebudzenie czynny wulkan położony w południowej części Islandii pod lodowcem Mýrdalsjökull.Jego nazwa w języku islandzkim oznacza kotły. Kaldera ma rozmiar 10 x 14 km. Od czasów pierwszych osadników zanotowano i udokumentowano 16 erupcji wulkanu. Do ostatniej erupcji doszło w 1918 roku.
Wybuchy tego wulkanu zawsze powodowały duże zniszczenia, dlatego też jest on jednym z najbardziej znanych na Islandii.
Lodowiec Mýrdalsjökull, pod którym znajduje się wulkan Katla.
Wulkan Katla w 2000 roku
Wybuchy tego wulkanu zawsze powodowały duże zniszczenia, dlatego też jest on jednym z najbardziej znanych na Islandii.
***
Beerenberg (Norwegia) – 2277 m n.p.m.
Wulkan Beerenberg lub Haakon VII Toppen (pol. Szczyt Haakona VII) – w północno-wschodniej części wyspy Jan Mayen, drugi pod względem wysokości w Europie (po Etnie).Jest aktywnym wulkanem (stratowulkan).
W znacznej części jest on pokryty lodowcem, którego języki spływają we wszystkich kierunkach:5 z nich cieli się w kierunku morza, 2 występują na wschodnim wybrzeżu natomiast 3 występują na wybrzeżu północno-zachodnim. Krater wulkanu ma około kilometra średnicy. Wulkan powstał głównie z płynącej bazaltowej lawy. Wzdłuż boków pęknięć występują liczne popiołowe szyszki.
Do jego erupcji doszło w 1985, towarzyszyło jej trzęsienie ziemi o sile 5 stopni w skali Richtera. Wcześniejsze erupcje odnotowano w latach 1732 i 1818. Krater wulkanu ma około kilometra średnicy.
U stóp wulkanu leży opuszczona wieś o tej samej nazwie, która jest jedyną znaną osadą w historii wyspy.
***
Santoryn (Grecja) – 131 m n.p.m
Santoryn, gr. Santorini - wulkaniczna wyspa na Morzu Egejskim tworząca z kilkoma mniejszymi wyspami, należący do Grecji, mały archipelag o tej samej nazwie, wchodzący w skład archipelagu Cyklad. Wyspa położona jest 175 km na południowy wschód od wybrzeża Grecji i 110 km na północ od wybrzeża Krety.
Wulkan na Santorinini budzi się po 60 latach spokoju.wulkan Santorini znów szykuje się do erupcji.
***
***
Afryka:
Kilimandżaro (Tanzania) – 5895 m n.p.m.
Meru (Tanzania) – 4570 m n.p.m.
Kamerun (Kamerun) – 4094 m n.p.m.Pico del Teide (Wyspy Kanaryjskie) – 3718 m n.p.m.
***
Ameryka Północna:
Orizaba (Meksyk) – 5700 m n.p.m.
Popocatépetl (Meksyk) – 5452 m n.p.m.Rainier (USA) – 4390 m n.p.m.
Wrangell (USA) – 4270 m n.p.m.
Colima (Meksyk) – 4265 m n.p.m.
St. Helen (USA) – 3000 m n.p.m.
Ameryka Południowa:
Llullaillaco (Argentyna/Chile) – 6739 m n.p.m.
Antofalla (Argentyna) – 6450 m n.p.m.
Guallatira (Chile) – 6060 m n.p.m.
Lascar (Chile) – 5990 m n.p.m.
Cotopaxi (Ekwador) – 5896 m n.p.m.
Tupungatito (Chile) – 5640 m n.p.m.
Sangay (Ekwador) – 5325 m n.p.m.
Maipo (Chile) – 5323 m n.p.m.
Purace (Kolumbia) – 4700 m n.p.m.
Villarica (Chile) – 2840 m n.p.m.
***
Ameryka Południowa:
Llullaillaco (Argentyna/Chile) – 6739 m n.p.m.
Antofalla (Argentyna) – 6450 m n.p.m.
Guallatira (Chile) – 6060 m n.p.m.
Lascar (Chile) – 5990 m n.p.m.
Cotopaxi (Ekwador) – 5896 m n.p.m.
Tupungatito (Chile) – 5640 m n.p.m.
Sangay (Ekwador) – 5325 m n.p.m.
Maipo (Chile) – 5323 m n.p.m.
Purace (Kolumbia) – 4700 m n.p.m.
Villarica (Chile) – 2840 m n.p.m.
***
***
Antarktyda:
Erebus (Wyspa Rossa) – 3794 m n.p.m.
***
Australia i Oceania:
Mauna Kea (Hawaje, USA) – 4205 m n.p.m.
Mauna Loa (Hawaje, USA) – 4170 m n.p.m.
Ruapehu (Nowa Zelandia) – 2797 m n.p.m.
Hualalai (Hawaje, USA) – 2521 m n.p.m.
Kilauea (Hawaje, USA) – 1250 m n.p.m.
***
Azja:
Elbrus (Rosja) – 5642 m n.p.m.
Ararat (Turcja) – 5165 m n.p.m.
Kluczewska Sopka (Rosja) – 4957 m n.p.m.
Fudżi-san (Japonia/Honsiu) – 3776 m n.p.m.
Semeru (Indonezja) – 3680 m n.p.m.
Apo (Filipiny) – 2965 m n.p.m.
Marapi (Indonezja) – 2890 m n.p.m.
Tambora (Indonezja) – 2850 m n.p.m.
Asama (Japonia) – 2540 m n.p.m.
Manam (Papua Nowa Gwinea) – 1807 m n.p.m.
Pinatubo (Filipiny) – 1600 m n.p.m.
Krakatau (Indonezja) – 813 m n.p.m. Wezuwiusz (“Vesùvio”, Włochy) – 1281 m n.p.m.Elbrus (Rosja) – 5642 m n.p.m.
Ararat (Turcja) – 5165 m n.p.m.
Kluczewska Sopka (Rosja) – 4957 m n.p.m.
Fudżi-san (Japonia/Honsiu) – 3776 m n.p.m.
Semeru (Indonezja) – 3680 m n.p.m.
Apo (Filipiny) – 2965 m n.p.m.
Marapi (Indonezja) – 2890 m n.p.m.
Tambora (Indonezja) – 2850 m n.p.m.
Asama (Japonia) – 2540 m n.p.m.
Manam (Papua Nowa Gwinea) – 1807 m n.p.m.
Pinatubo (Filipiny) – 1600 m n.p.m.