Siedem Cudów Średniowiecznego Świata
Najczęściej wymienianiane cuda średniowiecza:
Stonehenge - Wielka Brytania, Amesbury
Koloseum - Włochy,Rzym
Katakumby Kaum asz-Szukafa
Wielki Mur Chiński
Porcelanowa Wieża w Nankinie - Chiny
Turcja, Stambuł
Krzywa Wieża w Pizie,Włochy
Siedem Cudów Średniowiecznego Świata
Stonehenge - Wielka Brytania, Amesbury
Stonehenge – megalityczna budowla z kamienia,pochodząca z epoki neolitu oraz brązu. Budowla położona jest w hrabstwie Wiltshire, 13 km od miasta Salisbury, w południowej Anglii (150 kilometrów na północ od Londynu).Nazwa pochodzi z języka staro-angielskiego, stone znaczy „kamień”, a henges – „kregi”, co daje tłumaczenie „kamienne kręgi”. Budowla prawdopodobnie miała duże znaczenie w kulcie księżyca i słońca. Według jednej z teorii Stonehenge służył do przewidywania zaćmień księżyca.
Miejsce, w którym powstała budowla Stonehenge, zyskało znaczenie kulturowe przed rokiem 2950 p.n.e. Świadczą o tym znajdujące się na zewnątrz megalitu groby datowane nawet na ok. 3100 rok p.n.e. oraz usypany z ziemi pierścień datowany również na ten okres.
Stonehenge składa się z kolejnych elementów, ustawianych w dużych odstępach czasowych (sanktuarium powstawało stopniowo ponad 1000 lat (2950–1600 p.n.e.). Aleja wiodąca do Stonehenge ciągnie się na długości około 3 km i jest szeroka na 11 m. Pierwotnie jej krawędzie ograniczał wał ziemny. Podobna konstrukcja okala całe stanowisko. Pierwszym elementem na drodze z alei do wnętrza kręgów jest Heel Stone, ustawiony około 2600 roku p.n.e. Mniej więcej w tym samym czasie, wewnątrz kredowych wałów pojawiają się również 4 Station Stones. Zewnętrznym, pierwszym kamiennym kręgiem, jest pierścień 30 kamieni (zwanych Sarsenami) o średnicy 40 m, datowany na ok. 2450 rok p.n.e. Wewnątrz niego znajduje się pierścień egzotycznie wyglądających, błękitnych kamieni (Bluestones). Do samego wnętrza Stonehenge prowadzi jeszcze monumentalna podkowa złożona z pięciu trylitów (o wysokości około 9m), oraz mała podkowa złożona z 30 Bluestones. Obydwie podkowy otwarte są w kierunku alei. W samym centrum Stonehenge znajduje się tzw. Altar Stone – dziś przewrócony.
Ponadto, wewnątrz kredowych wałów, archeologiczne badania wykazały istnienie tzw. Aubrey Holes, czyli 56 jam o średnicy 2 m i głębokości około 1metra, na zewnątrz pierścienia Sarsenów – znaleziono również dwa pierścienie mniejszych jam.
Oś podkowy wyznacza kierunek, z którego wschodzi słońce w najdłuższym dniu w roku, podczas letniego przesilenia. Sanktuarium wzniesione jest z dwóch rodzajów kamienia. Największe, granitowe bloki pochodzą z okolic Marlborough Downs (około 30 km na północ od Stonehenge), natomiast mniejsze, błękitne skały – z Pembrokeshire w Walii, położonego około 250 km od budowli.
Wielki Mur Chiński - Chiny
Według oficjalnych pomiarów całość muru wynosi 8851,8 km, z czego niecałe 6260 km obejmuje właściwą konstrukcję, wzniesioną pracą ludzkich rąk. Rozciąga się on od przełęczy Jiayuguan w zachodniej prowincji Gansu do twierdzy Shanhaiguan nad zatoką Pohaj, gdzie "wchodzący" do morza odcinek muru nazywany bywa Głową Starego Smoka. Mur biegnie w zależności od ukształtowania terenu - czasem opada w głębokie doliny, po czym wznosi się na wierzchołki gór. Jego integralną częścią są naturalne przeszkody, tj. jary, urwiska czy granie. Podstawę konstrukcji tworzyły warstwy ubitej ziemi, które następnie umacniano żwirem, a w późniejszym okresie kamieniami bądź cegłami. Średnio ma około 10 m wysokości i co najmniej 5 m szerokości, co miało ułatwiać przewożenie materiałów w czasie jej budowy. Cała gigantyczna fortyfikacja, budząca powszechny podziw i szacunek, powstała dzięki morderczej pracy setek tysięcy robotników, przez co nazywana bywa "najdłuższym cmentarzem świata".Przy jego budowie zginęło z wycieńczenia ok milion robotników.
Pierwszy fragment muru wzniesiono już w III w. p.n.e. Tylko niektóre odrestaurowane odcinki udostępnione są dla zwiedzających, m.in. Badaling, Mutianyu, Juyongguan, Jinshanling czy Simatai. Oddalony od centrum Pekinu o około 70 km. Badaling jest najlepiej zachowanym, ale i najtłumniej odwiedzanym fragmentem Wielkiego Muru.
Wielki Mur zapewniał spokój na "jedwabnym szlaku". Dziś co roku odbywa się na nim bieg maratoński.
Symbol WYTRWAŁOŚCI I UPORCZYWOŚCI
Koloseum - Włochy, Rzym
Koloseum (łac. Amphitheatrum Flavium, Colosseum; wł. Colosseo) -kiedyś demonstrowało potęgę Rzymu. Amfiteatr rzymski wzniesiony w latach 70–80 n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów(budowlę zlecił bogaty rzymski chrześcijanin Walentiusz). Nazwa pochodzi od greckiego słowa kolossos, co znaczy „ogromny”.
Amfiteatr miał długość 188 m i szerokość 156 m, obwód 524 m oraz wysokość 48,5 m, był w stanie pomieścić nawet ok. 87 tys. osób.Obiekt z galeriami komunikacyjnymi oraz areną z własnym systemem podziemnych korytarzy. W czterokondygnacyjnym podziale zewnętrznym zastosowano spiętrzenie porządków (najniższa kondygnacja w porządku toskańskim, druga w jońskim, trzecia w korynckim). Trzy niższe kondygnacje związane są z konstrukcyjnym układem arkad, czwarta, najwyższa została zaopatrzona tylko w małe okna. Od strony wewnętrznej budowla jest pięciokondygnacyjna. Cztery kondygnacje zbudowano jako układ pomieszczeń wydzielonych pomiędzy filarami, ścianami, ze sklepieniami kolebkowymi i krzyżowymi. Umieszczono tam bufety, szatnie, natryski, pomieszczenia dla gladiatorów, klatki dla zwierząt, korytarze. Wokół areny wzniesione było podium. Do Koloseum prowadziło 80 ponumerowanych wejść (zachowały się oznaczenia wejść od nr XXIII do LIV), które zapewniały szybkie (przez ok. 6 minut) opuszczenie widowni przez widzów (jednak taką możliwość mieli tylko widzowie z dolnych i środkowych rzędów). Istniała też możliwość przykrycia całej widowni specjalną osłoną (velarium) w deszczowe lub bardzo słoneczne dni.
Pokazy w W Koloseum organizowano specjalnym basenie (naumachie), polowania na dzikie zwierzęta,walki gladiatorów, naumachie, . W tym miejscu mordowano także chrześcijan, co upamiętniono krzyżem wewnątrz budowli. Od połowy XVIII wieku Koloseum jest otoczone opieką jako miejsce męczeństwa pierwszych chrześcijan, wcześniej pozyskiwano z niego bloki kamienne jako materiał budowlany. Nazwa Koloseum została nadana we wczesnym średniowieczu od znajdującego się w parku Domus Aurea blisko budowli ogromnego (gr. „kolossos”) posągu Nerona przedstawionego jako Helios.
W 528 odbyły się tu ostatnie igrzyska.
Pod koniec VI wieku wewnątrz amfiteatru wybudowano mały kościół, arenę przekształcono w cmentarz.
Około 1200 rodzina Frangipani przejęła Koloseum i ufortyfikowała je, używając jako zamku.
W 1349 w wyniku trzęsienia ziemi zawaliła się zewnętrzna część południowej ściany.
W 1744 zostało ogłoszone miejscem męczeństwa chrześcijan.
Od II poł. XVIII wieku w Wielki Piątek odbywa się tutaj droga krzyżowa pod przewodnictwem papieża.
7 lipca 2007 obiekt został ogłoszony jednym z siedmiu nowych cudów świata.
SYMBOL - RADOŚCI I CIERPIENIA
Katakumby Kaum asz-Szukafa w Aleksandrii
Zostały odkryte w Egipcie w Aleksandrii w 1900. Wykute w skale trzy poziomy, z których najniższy jest na głębokości 35 m, z powodu podniesienia wód gruntowych nie jest dostępny do zwiedzania. Na drugim poziomie Reliefowe dekoracje sarkofagów i ścian komory grobowej stanowią swoistą mieszankę sztuki egipskiej, greckiej i rzymskiej. Z komory grobowej we wszystkich kierunkach rozchodzą się liczne korytarze wręcz plątanina, które prowadzą do pomieszczeń z ponad 300 niszami – znajdują się w nich ciała.Do naszych czasów pozostały one w idealnym stanie.
Chiny - Porcelanowa Wieża w Nankinie(Porcelanowa Pagoda)
Porcelanowa Wieża (Porcelanowa Pagoda) – nieistniejący już budynek w Nankinie, w prowincji Jiangsu w Chinach. Położona w pobliżu rzeki Jangcy wieża pełniła funkcję buddyjskiej pagody. Powstała w XV w. i zniszczono ją w XIX w.
Wieżę wzniesiono na planie ośmiokąta foremnego, a jej szerokość wynosiła ok. 29,5 m. Składała się z dziewięciu kondygnacji i wznosiła się na wysokość 79 m. Na szczyt prowadziły spiralne schody. Na każdej kondygnacji była galeria czy też krużganek, z których podziwiać można było krajobraz. Każdą z galerii zaopatrzono również w rzędy kunsztownych okien. Nad każdym z krużganków znajdował się dach z wieloma spiczastymi rogami, na których zawieszone były lampy (w sumie 140). Całą budowlę pokryto białymi kaflami porcelanowymi. Istniały plany rozbudowy wieży do 13 kondygnacji i podwyższenia jej do ponad 100 m.
Wieżę zbudowano w XV w. (prawdopodobnie ok. 1412 roku) z polecenia cesarza Yongle. W 1801 roku, w budowlę uderzył piorun, powodując tym samym zniszczenie trzech górnych kondygnacji, które zostały jednak wkrótce odbudowane. W latach 50. XIX w., w okresie powstania tajpingów dokonano spustoszenia okolic wokół wieży. Zniszczono także buddyjskie obrazy i schody wewnątrz budynku. W 1856 roku zniszczono ją całkowicie. Obecnie rząd chiński planuje rekonstrukcję budynku.
Ciekawostka: wieża pojawia się w baśni Hansa Christiana Andersena Rajski ogród z 1839 roku.
Hagia Sofia - Turcja, Stambuł.
Kościół położony w Stambule ( dawny Konstantynopol)nad Bosforem. Nazywana jest Kościołem Mądrości Bożej. Ta bizantyjska świątynia jest uważana za najwspanialszy obiekt architektury pierwszego tysiąclecia naszej ery.
Wielkie wrażenie robi kopuła o średnicy ok 30 m usytuowana na 4 filarach i 107 kolumnach. Do wybudowania kościoła używano bardzo drogich materiałów. Większość kolumn wykonano z zielonego marmuru, inne z czerwonego porfiru(magmowa skała wulkaniczna). Wnętrze kopuły pokrywała złota mozaika. W centrum świątyni znajduje się tzw. fontanna oczyszczenia ze znanym napisem, który może być czytany zarówno z lewej strony do prawej jak i z prawej do lewej: "Oczyść nasze grzechy, nie tylko nasze twarze".
W Hagii Sophi posługę sprawowało ponad 500 osób + 80 kapłanów. W 1453 r zdobywca miasta Mehmet zachwycił się urokiem Świątynii i rozbudował ją na styl muzułmański dobudowując dookoła między innymni 4 wysokie minarety.
Krzywa Wieża (Torre Pendente)Włochy, Piza
Krzywa wieża w Pizie (Torre pendente di Pisa) - symbol miasta Pizy. W istocie jest dzwonnicą katedralną i należy do kompleksu zabudowań w stylu romańskim na Campo dei Miracoli. Wkrótce po rozpoczęciu budowy w 1174 wieża zaczęła odchylać się od pionu, co próbowano korygować w czasie budowy (np. wydłużając kolumny po jednej stronie wieży). Mimo niebezpieczeństwa, jeszcze w 1350 dodano ostatnie piętro, w którym umieszczono dzwony. W XIX wieku zaczęto podejmować pierwsze próby powstrzymania przechylania się wieży, co przyniosło jednak przeciwny skutek.
Wieża jest zbudowana z białego marmuru, liczy osiem kondygnacji. Jej masę ocenia się na 14 tysięcy ton.W 1990 wieżę zamknięto dla zwiedzających i powołano specjalny komitet, który miał wybrać najlepszy sposób zabezpieczenia przed dalszym odchylaniem się wieży. Od 2001 wieża jest ponownie otwarta dla turystów.Obecnie wieża ma wysokość około 55 m, odchyliła się zaś od pionu o około 5 m (średnio o 1 mm rocznie). Od 1911 co roku się ją mierzy.Znajduje się na Campo dei Miracoli (tzw. Pole Cudów) jest to główny punkt tego miasta.. Kompleks stanowi katedra, baptysterium i Krzywa Wieża.
Ciekawostka:
Legenda głosi, że Galileusz zrzucił ze szczytu wieży dwie piłki, z których jedna była 100 razy cięższa od drugiej, aby udowodnić, że obie spadną na ziemię jednocześnie.UdowodniŁ że czas spadania ciał nie zależy od ich masy.